Aysun Bayhan - 05 Nisan 2023 | 15:29 Son Güncelleme: 05.04.2023 15:32:12 Rusya Federasyonu'nun resmi para birimi, Rus rublesidir. Aynı zamanda Abhazya ve Kuzey Osetya'da da kullanılmaktadır. Rusya Çarlığı, Rusya İmparatorluğu ve Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği döneminde de kullanılan bir para birimidir. Rus rublesinin sembolü, ortası çizgili P harfidir ve uluslararası para kodu, RUB'dur. 1 ruble, 100 kapikedir.
2017 yılının başında gösterdiği yüksek performans ile ses getiren ruble, dolar karşısında 59 bandının altına inmiştir. Böylece son 1,5 yılın en değerli seviyelerini kaydetmiştir. Petrol fiyatlarında görülen yükseliş ile birlikte Rusya piyasaları da olumlu etkilenmiştir. Rus rublesini etkileyen en önemli faktörün, petrol olduğunu da bu şekilde anlayabiliriz.
Dünyanın en büyük petrol ihracatçılarından olan Rusya'nın para birimi, petrolde görülen olumlu hareketlere, artış yönünde karşılık vermektedir. 2017 yılında ise yükselen petrol fiyatlarına ve siyasi istikrarın artmasına karşılık olarak olumlu bir seyir sergileyeceği düşünülmektedir.
Rus Rublesi Kurları ve Pariteleri [Dolar, Euro ve Türk Lirası]
Rus rublesinin, Amerikan doları ve Euro karşısındaki değeri finans piyasalarında yüksek bir işlem hacmine sahiptir. Ruble kuru ise ülkemizde yakından izlenmektedir. Gerek yatırım gerekse ticaret alanında takip edilmektedir. Şimdi tarihi seviyelere göz atalım:
Amerikan doları – Rus rublesi paritesi, USD/RUB şeklinde gösterilmektedir. Uzun vadeli grafiklerini incelediğimiz zaman, 3 ani yükseliş gözlenmektedir. Buna göre son 5 yılın en yüksek seviyesi, 20 Ocak 2016 tarihinde 1 dolar – 81,7332 ruble ile görülmüştür. En düşük seviye ise 5 Mayıs 2013 tarihinde 1 dolar – 31,1544 ruble ile kaydedilmiştir.
Euro – Rus rublesi paritesi, EUR/RUB şeklinde gösterilmektedir. Paritenin uzun vadeli değişimleri incelendiği zaman, 2014 yılının sonunda ani bir yükseliş gözlenmiştir. Ardından ani bir düşüş yaşanmıştır ve yeniden yükseliş geçmiştir. Son 5 yılın en yüksek seviyesi, 11 Şubat 2016 tarihinde 1 Euro – 90,62 ruble ile kaydedilmiştir. En düşük seviye ise 19 Mayıs 2013 tarihinde 1 Euro – 40,36 ruble ile görülmüştür.
İngiliz sterlini – Rus rublesi paritesi, GBP/RUB şeklinde gösterilmektedir. Paritenin en hareketli olduğu zaman, 2015 yılının ikinci yarısı ile 2017 yılının başı arasında geçen sürede görülmüştür. Buna göre; son 5 yılın en yüksek seviyesi, 21 Ocak 2016 tarihinde 1 sterlin – 117,04 ruble ile kaydedilmiştir. En düşük seviye ise 28 Mayıs 2013 tarihinde 1 sterlin – 47,3896 ruble ile görülmüştür.
Rus rublesi kuru da küresel piyasalarda RUB/TRY paritesi ile işlem görmektedir. Ruble kuru, uzun vadede oldukça dalgalı bir seyir izlemiştir. Günümüzde yükseliş trendi gözlemlenmektedir. Buna göre son 5 yılın en yüksek seviyesi, 5 Nisan 2018 tarihinde 1 ruble – 0,0704 lira ile kaydedilmiştir. En düşük seviye ise 26 Ocak 2015 tarihinde 1 ruble – 0,0344 lira ile görülmüştür.
Kısaca Rusya Ekonomisi Hakkında Bilgiler
Dünyanın yüksek gelirli ekonomilerinden birisidir. Stratejik alanlarda devlet mülkiyeti ile karışmıştır. 90'lı yıllarda pazar yenilikleri ile enerjide, sanayide ve tarımda özelleştirmeler yapılmıştır. Bazı kaynaklara göre; Rusya, dünyanın bilinen en zengin doğal kaynaklarının % 30'una sahiptir. Bu kaynaklara sahip olması ise ekonomik etkinliklerinin önemli bir belirleyicisidir. Dünya Bankası, Rusya'nın doğal kaynaklarının toplam değerinin 75 trilyon dolar olduğunu tahmin etmektedir.
Rusya ekonomisinin büyük bir bölümü, enerji kaynaklarına dayalıdır. Petrol ve gaz sektörü, ülkenin GSYİH oranlarının, federal bütçe gelirlerinin ve toplam ihracatının büyük bir kısmını oluşturmaktadır. Bunlara ek olarak; yüksek teknoloji içeren askeri teçhizat imalatı, beşinci nesil savaş uçağı, nükleer güçlendirilmiş denizaltılar, ateşli silahlar, kısa ve uzun menzilli balistik füzeler gibi silah sanayisinde de dünyanın önde gelen ülkesidir.
2015 yılında Rusya ekonomisi, piyasa döviz kurları üzerinden satın alma gücü paritesi ile dünyanın en büyük altıncı ekonomisi olmuştur. Aynı zamanda nominal olarak 12. en büyük ekonomidir. Özellikle 2000 – 2012 yılları arasında Rusya'nın enerji ihracatı % 160 oranında yükselen reel harcanabilir gelir ile yaşam standartlarının hızlı bir şekilde büyümesini sağlamıştır. 2016 yılının Ocak ayında ise Bloomberg tarafından; Rusya, dünyanın 12. en yenilikçi ekonomisi olarak seçilmiştir. Dünyanın 15. en yüksek patent başvurusu oranına da sahiptir.
Rusya Ticari İlişkileri
Rusya'nın en önemli ticaret ortakları; Çin, Almanya, Hollanda, İtalya, Ukrayna, Belarus, Japonya ve Türkiye'dir. En önemli ihracat kalemleri ise petrol, doğalgaz, demir – çelik, kimyasallar, makine, silahtır. En önemli ithalat kalemleri de makineler, araçlar, kimyasallar, gıda ve tarım ürünleri, metal ürünlerdir. Dünya Bankası tarafından hazırlanan ve 189 ülkedeki yatırım ortamının elverişliliği ölçen "Doing Business 2016" raporuna Rusya, 51. sırada yerini almıştır.
Rusya'nın ülkemizden ihraç ettiği ürünler; sebze – meyve, tekstil ürünleri, otomotiv ürünleri, makine ve ekipmandır. Bizim Rusya'dan ithal ettiğimiz ürünler ise petrol, doğalgaz, taş kömürü ile diğer katı yakıtlardır. Rusya'da faaliyet gösteren 1300'e yakın Türk firması olduğu bilinmektedir. Bu firmaların, ülkedeki toplam yatırım tutarının ise 10,4 milyar olarak eşit olduğu söylenmektedir. Türk müteahhitlik firmaları ise Rusya'da bugüne kadar 61,7 milyar dolar değerinde 1922 adet proje bitirmişlerdir.
