Aysun Bayhan - 05 Nisan 2023 | 15:29 Son Güncelleme: 05.04.2023 15:32:12
Temel besin maddeleri arasında yer alan soya fasulyesi, dünyada geniş bir pazara sahiptir. Dünyada en çok tüketilen yağ, soyadan elde edilmektedir. Aynı zamanda hayvan yemleri için de soya küspesi kullanılmaktadır. Hem gıda maddesi hem de sanayi için önemli bir ürün olması sebebiyle soya, değerli yatırım araçlarından birisidir.
Şimdi soya hakkında bilinmesi gereken konulara göz atalım:
Yatırım Aracı Olarak Soya Fasulyesi Nedir?
Çin'de 5 bin yıllık tarihi ile hem gıda maddesi hem de çeşitli ürünlerin üretiminde kullanılan soya fasulyesi, günümüzde finans piyasalarında işlem gören kazançlı bir yatırım aracıdır. En fazla kullanan ülke ise Amerika Birleşik Devletleri'dir. Soya unu ve yağı, sofralarında kabul görmüş ürünlerdendir. Küspesi ile hayvan gıdası olması nedeniyle sanayi açısından da değerli bir emtia olmuştur. Soya fasulyesinin bu özellikleri, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra keşfedilmiş ve hem gıda hem de sanayide sıkça kullanılmaya başlanmıştır.
Hem gıda hem de çeşitli sanayi sektörlerinde önemli maddelerden olan soya fasulyesi, bu özellikleri nedeniyle finans piyasalarında da dikkat çekmektedir. Boya yapımından bebek mamalarına, plastik maddelerden dondurma külahlarına, ekmekten kemiksiz et üretimine kadar geniş bir kullanım alanına sahiptir. Bu durum fiyatlarına da yansımaktadır ve kullanıldığı sektörler fiyatları üzerinde belirleyicidir.
Soya Fasulyesi Yatırımı Nasıl Yapılır?
Soya fasulyesi, spot piyasalar dışında vadeli işlem sözleşmeleri üzerinden işlem gören bir emtiadır. Spot piyasada alım – satım işlemleri eski tarihlerde yapılıyor olsa da günümüzde yatırım trendlerinin değişmesiyle birlikte vadeli işlemlerin daha iyi olduğu anlaşılmıştır. Yurt dışında birkaç farklı vadeli işlem kontratına konu olan soya fasulyesi, ülkemizde forex piyasası aracılığıyla işlem görmektedir.
Ülkemizde soya fasulyesi yatırımı yapmak istiyorsanız CFD (Contract of Difference – Fark Sözleşmesi) olarak forex piyasasında işlem gördüğünü bilmelisiniz. US Soybeans CFD (USSBS) kodlu kontratların büyüklüğü, 5000 kiledir.
Normalden daha az bir teminatla istediğiniz yatırım aracını alıp satmanıza yarayan özelliğe sahiptir. Forex piyasası koşullarını sağlayıp, teminatınızı yatırdıktan sonra basit bir şekilde soya fasulyesi CFD'lerine yatırım yapabilirsiniz.
ABD soya fasulyesinin hem tüketiminde hem de üretiminde üst sıralarda yer almaktadır. Emtianın yüksek bir volatiliteye sahip olması, yatırımcıların dikkatini çeken ve iştahını kabartan bir özelliktir. Çünkü kısa vadede gerçekleşen fiyat dalgalanmaları, anlık kar elde etme konusunda oldukça iyidir. Elbette iyi bir deneyime sahip olan yatırımcılar için bunun geçerli olduğunu da bilmelisiniz.
Soya fasulyesinde ikinci büyük üretici Brezilya'dır; ama ülkenin total arzı ABD'ye göre çok daha azdır. Çin Halk Cumhuriyeti ise talep açısından zirvede yer almaktadır. En fazla soya fasulyesi tüketen ülkedir ve talebinde yaşanacak değişimler fiyatlarda dalgalanmaya neden olmaktadır. Çin ekonomisinin büyüme hızındaki düşüş, birçok emtiada olduğu gibi soya fasulyesinin fiyatında da dalgalanmaya neden olmuştur.
Soya Fasulyesi Fiyatında Görülen Tarihi Dalgalanmalar
Soya fasulyesinin küresel ekonomide bu kadar adı geçen bir ürün olması, buğday alternatifi olmasından kaynaklanmaktadır. Soya fasulyesi, buğday çeşitlerinin arz ve talep dengesi üründe etkili bir emtiadır.
Fiyatlarında görülen değişimlerin ana nedeni ise Amerika Tarım Bakanlığı (USDA) tarafından düzenli olarak yayınlanan raporlardır. Aylık olarak yayınlanan bu raporların dışında, her yıl Mart ayı ile çeyreklik bazda yayınlanan raporların da soya fasulyesi fiyatlarında değişikliğe neden olduğu bilinmektedir.
Soya fasulyesi fiyatlarını uzun vadede incelediğimiz zaman, 2013 yılından 2016 yılına kadar düşüş gerçekleştiği gözlemlenmektedir. Düşüşün sonlandığı 2016 yılından sonra da sakin bir yükseliş gösterdiği bilinmektedir.
Soya fasulyesi fiyatlarında son 5 yılın en yüksek seviyesi, 26 Ağustos 2013 tarihinde 1758,38 dolar ile kaydedilmiştir. En düşük seviyesi ise 14 Kasım 2015 tarihinde 854 dolar ile görülmüştür. 1 yıllık fiyat hareketlerini incelediğimizde ise oldukça dalgalı bir seyir görülmektedir. Buna göre son 1 yılın en yüksek seviyesi, 5 Mart 2018 tarihinde 1076,75 dolar ile kaydedilmiştir. En düşük seviyesi ise 22 Haziran 2017 tarihinde 903,88 dolar ile görülmüştür.
