İSVİÇRE FRANGI (CHF) HAKKINDA BİLGİLER
Para piyasalarının majör dövizlerinden olan İsviçre frangı, rezerv para birimlerindendir. İsviçre dışında Lihtenştayn’da kullanılmaktadır ve İsviçre Ulusal Bankası tarafından piyasaya sürülmektedir. İsviçre’nin büyük altın rezervleri sayesinde frank, güvenli liman özelliği bulunan yatırım araçlarındandır. Uluslararası para kodu, CHF’dir ve Confederatio Helvetica Franc kelimelerinin kısaltılmasıdır.
2015 yılının Nisan ayında İsviçre Merkez Bankası tarafından atılan 'kur sınırlama' adımı sonrasında piyasalar şok yaşamıştır. İsviçre frangı % 25 oranında değer kazanmış ve yıla damgasını vurmuştur. Merkez bankasının attığı adımla birlikte EUR/CHF paritesinde 3 yıldır devam eden mücadeleye son vermişti. Bu karar sonrasında frank değer kazanmış, Avrupa hisse senetleri ile devlet tahvilleri sert düşüş yaşamıştı. EUR/USD paritesi ise 11 yılın en düşük seviyelerine inmişti. USD/CHF kuru ise 0,89 seviyesini görmüştü. İsviçre frangına yatırım konusunda detaylara buradan ulaşabilirsiniz.
İsviçre frangının aşırı değerlenmesinin önüne geçmek için atılan adımlar, küresel piyasalarda etki yaratmaktadır. Bu nedenle de yatırımcıların dikkatini çeken bir para birimidir. Genellikle Amerikan doları ile USD/CHF paritesi ve Euro ile EUR/CHF paritesi üzerinden işlem görmektedir.
İsviçre Frangı Kurları ve Pariteleri [Dolar, Euro ve Türk Lirası]
Majör para birimleri arasında yer alan İsviçre frangı, birçok dövize karşı işlem görmektedir. En yüksek işlem hacimleri ise Amerikan doları, Euro, Avustralya doları ve İngiliz sterlini ile oluşturduğu paritelerde gerçekleşmektedir. Yerel yatırımcılar ise CHF/JPY, CHF/NOK, CHF/RON ve CHF/TRY gibi paritelerle de işlem yapmaktadır.
Amerikan doları – İsviçre frangı paritesi, USD/CHF şeklinde gösterilmektedir. Paritenin uzun vadeli fiyat hareketleri incelendiği zaman, kısa vadede yükseliş trendi göze çarpmaktadır. Uzun vadede ise ani iniş ve çıkışlar görülmektedir. Buna göre; son 5 yılın en yüksek seviyesi, 15 Aralık 2016 tarihinde 1 dolar – 1,0302 frank ile kaydedilmiştir. En düşük seviye ise 16 Ocak 2015 tarihinde 1 dolar – 0,8587 frank ile görülmüştür.
Euro – İsviçre frangı paritesi ise EUR/CHF şeklinde gösterilmektedir. Paritenin fiyat değişimlerini incelediğimiz zaman, uzun vadede dolara göre daha istikrarlı olduğunu görüyoruz. Buna göre; son 5 yılın en yüksek seviyesi, 22 Mayıs 2013 tarihinde 1 Euro – 1,2588 frank ile kaydedilmiştir. En düşük seviye ise 25 Ocak 2015 tarihinde 1 Euro – 0,9820 frank ile görülmüştür.
İngiliz sterlini – İsviçre frangı paritesi, GBP/CHF şeklinde gösterilmektedir. Paritenin uzun vadeli fiyat değişimleri incelendiği zaman, dolarda olduğu gibi fazlasıyla dalgalı bir seyir gözlemlenmektedir. Buna göre son 5 yılın en yüksek seviyesi, 18 Kasım 2015 tarihinde 1 sterlin – 1,5530 frank ile kaydedilmiştir. En düşük seviye ise 1 Kasım 2016 tarihinde 1 sterlin – 1,1933 frank ile görülmüştür.
Avustralya doları – İsviçre frangı paritesi, AUD/CHF şeklinde gösterilmektedir. Paritenin fiyat değişimleri incelendiği zaman, belli bir bantta dalgalandığı gözlemlenmektedir. Kısa vadede ise ani iniş çıkışlar görülmektedir. Buna göre; son 5 yılın en yüksek seviyesi, 3 Mayıs 2013 tarihinde 1 AUD – 0,9653 CHF ile kaydedilmiştir. En düşük seviye ise 25 Ağustos 2015 tarihinde 1 AUD – 0,6696 CHF ile görülmüştür.
Kanada doları – İsviçre frangı paritesi de CAD/CHF şeklinde gösterilmektedir. Paritenin uzun vadeli fiyat hareketlerini incelediğimiz zaman, Avustralya dolarına benzer şekilde belli bir bantta hareket ettiği görülmektedir. Buna göre; son 5 yılın en yüksek seviyesi, 15 Mayıs 2013 tarihinde 1 CAD – 0,9501 CHF ile kaydedilmiştir. En düşük seviye ise 17 Ocak 2016 tarihinde 1 CAD – 0,6871 CHF şeklinde görülmüştür.
İsviçre frangı kuru ise ülkemizde yakından takip edilen döviz kurlarındandır. Küresel piyasalarda ise CHF/TRY paritesi şeklinde takip edilmektedir. Kurun son 5 yılda kaydettiği en yüksek seviye, 11 Nisan 2018 tarihinde 1 frank – 4,3651 lira olmuştur. En düşük seviye ise 15 Mayıs 2013 tarihinde 1 frank – 1,8875 lira ile görülmüştür.
Kısaca İsviçre Ekonomisi Hakkında Bilgiler
Zengin ve kararlı bir ekonomiye sahip olan İsviçre, Avrupa’nın refah düzeyi en yüksek ülkesidir. Ekonomisinin can damarı ise hizmet sektörüdür ve payı, %73’tür. Ayrıca bankacılık, sigortacılık, turizm ve ticaret alanlarında da oldukça güçlü bir ülkedir. Sanayi sektörünün büyük kısmı ise kimya endüstrisine bağlıdır.
Güçlü ve stabil seyri ile güvenli liman özelliğine sahip olan İsviçre frangı, yabancı yatırımcılar tarafından sıklıkla tercih edilmektedir. Frankın bu kadar değerlenmesinde de yabancı yatırımcının büyük bir etken olduğu düşünülmektedir. Aynı zamanda Avrupa’nın borç yükü ve İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden çıkışına (Brexit) yönelik endişeler de değerlenmesine önemli bir katkı sağlıyor. Ek olarak ülkenin vatandaşlarının elinde ciddi düzeyde tasarruf bulunması ve bunların yurt dışına yatırılmamasının da payı bulunduğu bilinmektedir.
İsviçre frangında görülen dalgalanmaların ana nedeni, Avrupa ve Amerika’da yaşanan ekonomik krizlerdir. 2016 yılının Ağustos ayında, İsviçre frangının olması gerekenden daha fazla değerli olduğu yönünde açıklamalar yapılmıştır. İsviçre Merkez Bankası Başkanı Thomas Jordan, yapılan müdahalelere rağmen güçlü seyrini sürdürmektedir. Merkez bankası, mevduat faizlerini rekor seviyede düşük tutmaktadır ve bu şekilde frangın gücü kırılmak istenmektedir.
İsviçre Ticari İlişkileri
İsviçre, çokuluslu şirketlere ev sahipliği yapan bir ülkedir. Glencore, Gunvor, Nestle, Novartis ise bu şirketlerin başında gelmektedir. Dünyanın en güçlü ekonomilerinden birine sahip olan İsviçre; en gelişmiş bankacılık sistemleri ile tanınmaktadır. Ülke genelinde 385 bankanın faaliyet gösterdiği bilinmektedir. Bu bankalar ise dünyanın birçok yerinden, çok sayıda müşteriye sahiptir. Bu bankacılık faaliyetlerinin % 50'si ise yatırım danışmanlığı kapsamında ünlü olan UBS AG ve finansal hizmetler ile krediler alanında uzman Credit Suisse'ye aittir. İstihdamın büyük bir çoğunluğu da bankacılık sektöründedir.
İsviçre bankalarında 2 trilyon dolarlık mevduat bulunduğu bilinmektedir. Bu veri ile dünyanın en büyük offshore merkezi konumuna gelmiştir. Ayrıca İsviçre'nin banka hesaplarındaki gizlilik prensibi, Avrupa Birliği ve ABD tarafından yoğun baskı altındadır.
İsviçre frangının seyri konusunda bilinmesi gerekenlerden birisi de en büyük ticaret ortağının Almanya olmasıdır. 2011 verilerine göre ihracatın % 20,1'i; ithalatın ise % 33,6'sı Almanya ile yapılmıştır. Bu nedenle Almanya ekonomisinde meydana gelebilecek değişikler, İsviçre'nin ithalat ve ihracat kalemlerini etkileyebilecek güçtedir. Aynı zamanda Almanya'ya en fazla ihraç ettiği ürün grupları, eczacılık ürünleri, inciler ve kıymetli taşlar ile metallerdir.
Para piyasalarının majör dövizlerinden olan İsviçre frangının seyrini belirlemek için ülke ekonomisinde yaşananları ve dış ticaret ilişkilerini iyi bir şekilde incelemek gerekmektedir. Aynı zamanda bankacılık sektöründe yaşanan gelişmelere de hakim olunmalıdır.
