Aysun Bayhan - 05 Nisan 2023 | 15:29 Son Güncelleme: 05.04.2023 15:32:12 Türk lirası karşısında uzun vadede yükseliş trendi gösteren Suudi Arabistan riyali, Ocak 2017'de tarihi rekor kırmıştır. Suudi Arabistan riyali/Türk lirası kuru, tüm zamanların en yüksek seviyesini 1,04 seviyesi ile kaydetmiştir. Riyalin, uluslararası para kodu SAR'dır ve sembolü genel olarak SR şeklinde kullanılır. Suudi Arabistan'ın resmi para birimidir ve alt birimi, halaladır. 1 riyal, 100 halalaya bölünmektedir.
Riyal, Suudi Arabistan Para Otoritesi tarafından yönetilmektedir. Suudi Arabistan'ın ortaya çıkmasından beri var olan para birimi, Hicaz riyali ve Osmanlı kuruşlarından etkilenilerek yaratılmıştır. Hicaz riyali ile aynı özelliklere sahip olması sağlanmıştır.
Türk lirasının son dönemde dolar karşısında büyük bir değer kaybı göstermesinin ardından, Suudi Arabistan riyalinin de gerisine düşüldü. SAR/TL kuru, 1,04 seviyesini gördü ve Suudi riyal, Türk lirasından değerli hale geldi. Ardından düşüşler geldi; ama Suudi Arabistan riyali kuru canlı grafikleri uzun vadede yükseliş trendine işaret ediyor.
Suudi Arabistan Riyali Kurları ve Pariteleri [Dolar, Euro ve Türk Lirası]
Suudi Arabistan riyali dolara sabitlenen para birimlerindendir. 1 Amerikan doları, 3,75 riyaldir yani 1 riyal = 0,2666 dolardır. Bu seviye 1986 yılında belirlenmiştir ve hala devam etmektedir. 2017 yılında görülen rekorun nedeni de Suudi riyalin, dolara endeksli olması nedeniyle Türk lirası karşısında değerlenmesidir.
Euro – Suudi Arabistan riyali paritesinin (EUR/SAR) fiyat değişimleri incelendiği zaman, tarihi zirvenin kaydedilmesinden sonra düşüş trendine geçildiği ve yaklaşık 1 yıl boyunca yatay yakın seyrettiği görülmektedir. Son 5 yılın en yüksek seviyesi, 18 Mart 2014 tarihinde 1 Euro – 5,2245 riyal ile kaydedilmiştir. En düşük seviye ise 20 Aralık 2016 tarihinde 1 Euro – 3,8994 riyal ile görülmüştür.
Suudi Arabistan kuru (SAR/TRY) fiyat grafikleri incelendiği zaman, yükseliş trendi yaşandığı görülmektedir. Son 5 yılın en yüksek seviyesi ise 11 Nisan 2018 tarihinde 1 riyal – 1,1149 lira ile kaydedilmiştir. En düşük seviye ise 9 Mayıs 2013 tarihinde 1 riyal – 0,4792 lira ile görülmüştür.
Kısaca Suudi Arabistan Ekonomisi Hakkında Bilgiler
Dünyanın en büyük petrol ekonomisi olan Suudi Arabistan, 90 yıl boyunca sahip olduğu petrol rezervlerinin gelirini sürdürebilecek. Buna karşın petrol fiyatlarında meydana gelen değişimleri, anında Suudi ekonomisine yansımaktadır. Ham petrol üretimi yanında diğer sektörler de petrole dayalıdır. Toplam ihracat ve kamu gelirlerinin % 90'ını da petrol ve ilgili sektörler oluşturmaktadır. Kısaca Suudi Arabistan ekonomisi performansı, petrol fiyatları ile ölçülebilmektedir.
Ülkenin zenginliği ise sermaye ve finans merkezi olan Riyad'da ve Krallık ailesinin geldiği Nejd'de toplanmaktadır. Hicaz bölgesinde yer alan Cidde Limanı ve Mekke ile Medine de diğer önemli yerlerdir. Ülkenin Batı kıyısında ise Abqaiq-Yanbu petrol boru hattı ile endüstrileşmeye başlamıştır. Ülkede ithalatın yüksek olmasına karşın halkın refah düzeyi yüksektir. Halkın barınma sorunu yoktur ve sağlık ile eğitim hizmetleri devlet tarafından karşılanmaktadır.
Suudi hükümetinin ekonomi ile ilgili ilk hedefi ise tabii kaynaklara ve yabancı sermayeye bağlılığı azaltmaktır. Bu nedenle yerli sanayinin gelişimi teşvik edilmekte, yabancı işçi çalıştırılmasına da sınır getirilmektedir. Tabii kaynaklara bağımlılığın azaltılması için de "Kral Abdullah Şehri" inşa edilmiştir. 30 milyar dolar harcanmıştır ve sanayi şehri olması planlanmaktadır.
Suudi Arabistan Ticari İlişkileri
Ülkenin başlıca ticaret ortakları; ABD, Çin, Güney Kore, Hindistan ve Japonya'dır. Başlıca ihracat kalemleri ise mineral yakıtlar ile yağlar, organik kimyasallar, plastik ve mamulleridir. İthalat kalemleri de tramvay dışı demiryolu araçları, makine, kazan, elektrikli ve elektronik ekipmanlardır. Türkiye ile ikili ticaret ilişkilerine bakıldığında ise 11 Ekim 2003 tarihinde Cidde'de kurulan Türk Suudi İş Konseyi dikkati çekmektedir. Bu konseyin son toplantısı 7 – 8 Aralık 2015 tarihinde İstanbul'da gerçekleşmiştir ve konusu "Suudi Arabistan, konut ve yatırım" olmuştur.
Türkiye'den Suudi Arabistan'a başlıca ihraç ürünleri; Elektrikli makine, cihaz, halı ve yer kaplaması, mineral yakıtlar ile yağlardır. Suudi Arabistan'dan ithal ettiğimiz ürünler ise plastik ve mamulleri, organik kimyasallar, alüminyumdur.
