Aysun Bayhan - 05 Nisan 2023 | 15:29 Son Güncelleme: 05.04.2023 15:32:12 Çin Halk Cumhuriyeti’nin resmi para birimi olan yuanın, küresel piyasalarda işlem hacmi yüksektir. Ciddi anlamda değerinde yükseliş kaydeden para biriminin değeri, merkez bankasının devalüasyonu sonucunda düşüşe uğramıştır. Fakat yine de kısa sürede yuan kendini toplamayı başarmıştır. Bu nedenle yatırım amacıyla tercih edilen para birimleri arasında yer alır. Çin Merkez Bankası tarafından tedavüle sokulan para birimin uluslararası kodu CNY’dir.
Dünyanın en büyük ikinci ekonomisine sahip olan Çin, para biriminin yuan olmasına karşın; ülkede bütün paralara verilen isim Renminbi'dir. Yani cebinizde 100 yuan var diyelim; bunu oluşturan tüm madeni para ve banknotlara Renminbi ismi verilir. Yuan ve Renminbi arasındaki fark da budur. Yuan, oldukça eski tarihli bir para birimidir ve 1830 yılından beri çeşitli serilerle günümüze kadar gelmiştir.
Çin Yuanı Kurları ve Pariteleri [Dolar, Euro ve Türk Lirası]
Yuan, hem yatırım hem de ticaret alanında sıklıkla kullanılan para birimidir. Ülkemiz yatırımcıları bu para birimi ile işlem yaparken genellikle Amerikan doları, Euro ve Türk lirasını tercih etmektedir. USD/CNY, EUR/CNY ve TRY/CNY pariteleri üzerinden alım – satım yapmaktadırlar.
Amerikan doları – Çin yuanı paritesi, USD/CNY şeklinde gösterilmektedir. Paritenin uzun vadeli fiyat hareketleri incelendiği zaman, 2013 – 2017 yılları arasında yükseliş trendi gerçekleştiği görülmektedir. Sonrasında da ani bir düşüş yaşanmıştır. Buna göre; son 5 yılın en yüksek seviyesi, 3 Ocak 2017 tarihinde 1 dolar – 6,9606 yuan ile kaydedilmiştir. En düşük seviye ise 13 Ocak 2014 tarihinde 1 dolar – 6,0442 yuan ile görülmüştür.
Euro – Çin yuanı paritesi, EUR/CNY ile gösterilmektedir. Paritenin uzun vadeli fiyat hareketleri incelendiği zaman, ani düşüş ve yükselişlerin yaşandığı görülmektedir. Buna göre; son 5 yılın en yüksek seviyesi, 4 Mayıs 2014 tarihinde 1 Euro – 8,6827 yuan ile kaydedilmiştir. En düşük seviye ise 1 Euro – 6,5685 yuan ile görülmüştür.
Çin yuanı kuru ise küresel piyasalarda CNY/TRY paritesi şeklinde işlem görmektedir. Kurun uzun vadeli fiyat hareketleri incelendiği zaman, yükseliş trendi gözlemlenmektedir. Buna göre; son 5 yılın en yüksek seviyesi, 11 Nisan 2018 tarihinde 1 yuan – 0,6652 lira ile kaydedilmiştir. En düşük seviye ise 2 Mayıs 2013 tarihinde 1 yuan – 0,2912 lira ile görülmüştür.
Kısaca Çin Ekonomisi Hakkında Bilgiler
1990’lı yıllarda gelişmekte olan ülkelerin başında Çin geliyordu. Şimdi ise ekonomisi, birçok ülkeye baş gösterir seviyelere yükseldi. Özellikle son dönemlerde ülkesine yabancı sermayeyi çekmeyi başaran Çin, bu konuda teşvik kredileri de sunmaktadır. Dış Ticaret Kanunu ile yabancı sermayeli kuruluşların sayısının artmasını sağlamıştır. Böylelikle ticaret hacmi oldukça genişlemiştir.
Çin’in 2015 yılındaki GSYH oranı 11,9 trilyon dolar olarak belirlenmiştir. Enflasyon seviyesi ise 1,5’tir. İşsizlik oranları yüksek seviyelerden 4,1’e indirilmiştir. Yeni istihdam alanları yaratan Çin, 13,1 milyon ile rekor kırmıştır. Bunun yani sıra dış ticaret işlem hacmini 4 trilyon dolar seviyesine çıkarmıştır. Böylece dış ticaret açısından önemli bir konuma sahip olmuştur.
Çin Ticari İlişkileri
Çin ile ülkemiz arasındaki ticari ilişkiler oldukça kuvvetlidir. Öyle ki Rusya, Almanya’dan sonra gelen Uzak doğudaki en büyük ortağımız Çin’dir. Özellikle 2009 yılı Eylül ayında yapılan toplantı sonucunda mali açıdan anlaşmaya varılmıştır.
Krom, bakır, mermer gibi ürünleri Çin’e ihraç ederken, ithal olarak daha çok elektronik eşyalar almaktayız. İthal ürünlere birkaç örnek vermek gerekirse; bilgi işlem makineleri, elektronik, ses – görüntü cihazlarıdır.
