Aysun Bayhan - 05 Nisan 2023 | 15:29 Son Güncelleme: 05.04.2023 15:32:12
Brezilya'nın resmi para birimi olan real, 2015 yılının ortalarında oldukça zorlu bir süreç geçirmiştir. 2015 Ağustos ayının sonunda, 2003 yılının Şubat ayından o zamana kadar görülen en sert düşüşü gerçekleştirmiştir. Sembolü, R$ olarak gösterilir ve uluslararası par kodu, BRL'dir. 1 real, 100 centavoya bölünmektedir. Dağıtımı ise Brezilya Merkez Bankası tarafından yapılmaktadır.
Brezilya yaklaşık 25 yıl önce 3 haneli enflasyon rakamları ile mücadele ediyordu. Mücadelenin bir adımı olarak çıkarılan Brezilya reali, başarılı bir şekilde sisteme dahil olmuştur. Öyle ki ülkenin 2050 yılında dünyanın en büyük ekonomileri arasında yer alacağı tahmin edilmektedir. Bu nedenle real, "Brezilya'nın mucizesi" adıyla anılmaktadır.
Brezilya Reali Kurları ve Pariteleri [Dolar, Euro ve Türk Lirası]
Brezilya reali en çok Amerikan doları ve Euro ile oluşturduğu paritelerle işlem görmektedir. Amerikan doları ile USD/BRL paritesini oluşturmaktadır. Paritenin fiyat değişimlerini incelediğimiz zaman, 2013 yılının Mayıs ayından 2015 yılının Eylül ayına kadar hızlı bir yükseliş yaşandığı görülmektedir. Buna göre; son 5 yılın en yüksek seviyesi, 23 Eylül 2015 tarihinde 1 dolar – 4,1745 real ile kaydedilmiştir. En düşük seviye ise 8 Mayıs 2013 tarihinde 1 dolar – 2,0056 real ile görülmüştür.
Euro – Brezilya reali paritesi ise EUR/BRL şeklinde gösterilmektedir. Paritenin fiyat değişikliklerine göz attığımız zaman, kısa vadede oldukça dalgalı bir seyrin hakim olduğu görülmektedir. Son 5 yılın en yüksek seviyesi ise 23 Eylül 2015 tarihinde 1 Euro – 4,6412 real ile kaydedilmiştir. En düşük seviyesi ise 14 Mayıs 2013 tarihinde 1 Euro – 1,6055 real ile görülmüştür.
Brezilya reali kuru ise ülkemizde takip edilen döviz kurları arasındadır. Uluslararası piyasalarda ise BRL/TRY paritesi üzerinden işlemleri gerçekleşmektedir. Kurun son 5 yılda kaydettiği en yüksek seviye, 28 Kasım 2017 tarihinde 1 real – 1,2340 lira olmuştur. En düşük seviye ise 21 Ocak 2016 tarihinde 1 real – 0,7255 lira ile görülmüştür.
Kısaca Brezilya Ekonomisi Hakkında Bilgiler
Brezilya'nın 2050'li yıllarda dünyanın ekonomik kaderini belirleyecek ülkelerden biri olacağı tahmin edilmektedir. Özellikle yeni petrol rezervlerinin bulunması nedeniyle gelecekte petrol devi olması beklenmektedir. Yaşanan krizlere rağmen BRIC ülkeleri arasında varlığını sürdürmesi de muhtemel görünmektedir. Tedarikçi ülke olması ve zengin doğal kaynaklara sahip olması da büyük bir avantajdır.
Brezilya'da hizmet sektörü, ağırlıklıdır ve öne çıkan sektörler; telekomünikasyon, bankacılık, enerji, ticaret ve bilgi işlemdir. Tarım sektörü ise kahve, soya, şekerkamışı, kakao, pirinç, et, mısır, tavuk, portakal, pamuk gibi ürünlerle öne çıkmaktadır. Sanayi sektörünün öne çıkan ürünleri ise çelik, sivil havacılık, kimyasallar, petrokimyasallar, ayakkabı, makine, motor, taşıt, otomobil yedek parçası, dayanıklı tüketim mallarıdır. Ayrıca çimento ve kereste de sanayi sektörünün önemli ürünlerindendir.
Latin Amerika ve Karayipler bölgesindeki en büyük ürün çeşitliliği, Brezilya'da bulunmaktadır. Bir sanayi merkezi olan Brezilya; tarım, canlı hayvan, ağaç, deri, mineral ve metal ürünleri konusunda dünya çapında üstün bir ülkedir.
The Economist tarafından yayınlanan ülke risk raporuna göre 2017 yılında Brezilya; bağımsızlık, döviz kuru, bankacılık, ekonomik yapı ve ülke riski açısından BB risk notu ile istikrar arayışını sürdürmektedir.
Brezilya Ticari İlişkileri
Geleneksel pazarı bulunan Amerika kıtası ve Avrupa Birliği'nin yanında, Afrika, Orta Doğu, Doğu Avrupa ve Asya pazarlarına ihracatını arttırmıştır. Aynı zamanda Güney – Güney ticareti olarak tanımlanan eğilimde de Brezilya'nın payı oldukça büyüktür. İhraç mallarını çeşitlendirmesi ve geleneksel pazar dışındaki pazarlara da açılmasıyla birlikte payını arttırmaktadır. Tarım ürünlerinin yanında uçak, otomotiv, demir, kimyasal, makine, ayakkabı, kağıt, elektrik ve elektronik gibi endüstri ürünleri, Brezilya'nın önemli ihraç kalemlerini oluşturmaktadır.
Coğrafi bölge uzaklığı ve ülkelerin birbirini iyi tanımaması nedeniyle Türkiye ile Brezilya arasındaki ticaret oldukça düşüktür. Bu noktada ise Türk işadamlarının Brezilya'yı iyi tanıması ve aktif bir şekilde bu konuya önem vermeleri nedeniyle iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin canlanması beklenmektedir.