Aysun Bayhan - 05 Nisan 2023 | 15:29 Son Güncelleme: 05.04.2023 15:32:12
Düşük değerli para birimlerinden birisi de Macar forintidir. Uluslararası para kodu, HUF'tur ve 1 forint 100 fille ayrılmıştır. Buna karşın 1999 yılından bu yana fill kullanılmamaktadır. Adından da anlayacağınız gibi Macaristan'ın resmi para birimidir ve dağıtımı Macar Ulusal Bankası tarafından yapılmaktadır.
Macar forinti, 1 Ağustos 1946 yılında kullanılmaya başlamıştır. 80'li yıllara kadar nispeten değerli iken, 90'larda kötüleşmeye başlamıştır. Bunun nedeni ise enflasyondur. 1991 yılında Macaristan'da enflasyon % 35'e kadar yükselmiştir. 2001 yılında enflasyon tek basamağa düşürülebilmiştir. 2004 yılında ise Avrupa Birliği'ne girmiştir ve ama kriterleri sağlamadığı için henüz Euro'ya geçiş yapılmamıştır.
Macar Forinti Kurları ve Pariteleri [Dolar, Euro ve Türk Lirası]
Macaristan para birimi, genel olarak Amerikan doları ve Euro karşısında işlem görmektedir. Amerikan doları – Macar forinti paritesi, USD/HUF şeklinde gösterilmektedir. Paritenin uzun vadeli fiyat değişimlerine göz attığımız zaman, oldukça dalgalı bir seyrin hakim olduğu görülmektedir. Buna göre son 5 yılın en yüksek seviyesi, 15 Aralık 2016 tarihinde 1 dolar – 299,87 forint ile kaydedilmiştir. En düşük seviye ise 24 Ekim 2013 tarihinde 1 dolar – 211,63 forint ile görülmüştür
Euro – Macar forinti paritesi, EUR/HUF şeklinde gösterilmektedir. Paritenin uzun vadeli fiyat değişimlerinin oldukça dalgalı olduğu gözlemlenmektedir. Buna göre; son 5 yılın en yüksek seviyesi, 15 Ocak 2015 tarihinde 1 Euro – 322,99 forint ile görülmüştür. En düşük seviye ise 28 Mayıs 2013 tarihinde 1 Euro – 287,22 forint ile kaydedilmiştir.
Macar forinti kuru ise HUF/TRY şeklinde gösterilmektedir. Kurun uzun vadeli fiyat grafiğine baktığımız zaman, yüksek trendi görüyoruz ve buna göre; son 5 yılın en yüksek seviyesi, 11 Nisan 2013 tarihinde 1 forint – 0,0166 lira eşitliği ile kaydedilmiştir. En düşük seviye ise 2 Mayıs 2013 tarihinde 1 forint – 0,0079 lira ile görülmüştür.
Kısaca Macaristan Ekonomisi Hakkında Bilgiler
Macaristan, 1989 yılında parlamenter demokrasi rejimine geçmiştir. Bu geçişle birlikte serbest piyasa ekonomisine geçiş amacıyla kapsamlı bir ekonomik dönüşüm sürecine girilmiştir. 1994 yılının Mart ayında tam üye olarak Avrupa Birliği'ne başvurmuştur ve bu süreçle birlikte ekonomisi göreceli olarak bir dinamizm kazanmıştır. Liberalleşme, özelleştirme ve istikrarın sağlanması, bu süreçte öncelikli planlar olmuştur. 90'lı yılların başlamasıyla birlikte dış ticaretle ilgili idari engeller kaldırılmıştır ve doğrudan yabancı dış yatırımlar için uygun ortam yaratılmıştır. Forint ise 1996 yılında konvertible hale getirilmiştir. Dövizle ilgili işlemlerin liberalleştirilmesi ise 2001 yılında tamamlanmıştır.
2004 yılında Macaristan tamamen AB üyesi olmuştur. Bu nedenle de son yıllarda yatırımcıların ilgi odağı haline gelmiştir. Doğrudan sermaye yatırımları ve likidite girişleri ile bölge ülkelerine göre daha hızlı bir ekonomik başarı elde etmiştir.
Macaristan, küresel krizden en çok etkilenen ülkelerden birisidir. 2009 yılında ülke ekonomisi, % 6,8 oranında küçülmüştür. 2010 – 2011 yılları arasında ise % 1 büyüme gösterebilmiştir. Buna karşın 2012 yılında % 1 oranında küçülme meydana gelmiştir. Bu nedenle de ülkede beklenen canlanma sağlanamamaktadır.
Macaristan Ticari İlişkileri
Macaristan'ın başlıca ticaret ortakları; Almanya, Slovakya, Rusya, Romanya, Avusturya, İtalya ve Çin'dir. Ülkenin başlıca ihracat kalemleri; makineler ve aksamları, işlenmiş ürünler, gıda, hammaddeler ve elektriktir. Başlıca ithalat kalemleri ise makineler, işlenmiş ürünler, yakıt ve hammaddelerdir.
Türkiye'nin Macaristan'a ihraç ettiği ürünler; makineler, demir – çelik, elektrikli cihazlar, tekstil ve gıdadır. İthal ettiğimiz ürünler ise elektronik cihazlar, makineler, otomotiv yan sanayi ürünleri ve kimyasallardır.
Türkiye'nin 2015 yılında Macaristan'a ihracatı 712 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Macaristan'dan ihracatımız ise 1,3 milyar dolardır. İkili ticaretimizde toplam hacim ise yaklaşık olarak 2 milyar dolara eşittir. İki ülke arasındaki ortak hedef ise ticaret hacminin 5 milyar dolara çıkmasıdır.
