Aysun Bayhan - 05 Nisan 2023 | 15:29 Son Güncelleme: 05.04.2023 15:32:12
Dolar sembolü ($) ile gösterilen Meksika pezosu, dünyada en çok ticaret yapılan para birimlerindendir. Uluslararası para kodu eskiden MXP idi ve sonradan MXN olarak değiştirilmiştir. Şimdilerde ABD'nin 58. Başkanı Donald Trump'ın Meksika sınırına duvar örme söylemleri ile oldukça zorlu zamanlar geçirmektedir.
Trump'ın sürpriz bir şekilde başkanlık koltuğunu almasından sonra Meksika pezosu dolar karşısında % 10,9 oranında sert bir değer kaybı yaşamıştır. Türk lirası ise dolar karşısında % 2,5 oranında değer kaybetmişti. Meksika Bankası tarafından kontrol edilen pezonun alt birimi centovadır. Dünyada en çok işlem gören 8. para birimidir.
Meksika Pezosu Kurları ve Pariteleri [Dolar, Euro ve Türk Lirası]
Meksika pezosu, finans piyasalarında yüksek işlem hacmine sahiptir; ama en çok Amerikan doları ile oluşturduğu parite işlem görmektedir. Amerikan doları – Meksika pezosu paritesi, USD/MXN şeklinde gösterilmektedir. Uzun vadeli fiyat değişimlerine baktığımız zaman, fazla dalgalı olmayan bir yükseliş trendi görüyoruz. Buna göre son 5 yılın en yüksek seviyesi, 18 Ocak 2017 tarihinde 1 dolar – 21,9254 Meksika pezosu ile görülmüştür. En düşük seviye ise 11 Mayıs 2013 tarihinde 1 dolar – 12,0851 MXN ile kaydedilmiştir.
Euro – Meksika pezosu paritesi ise EUR/MXN şeklinde gösterilmektedir. Paritenin uzun vadeli fiyat değişimlerine baktığımız zaman oldukça dalgalı bir seyir gözlemliyoruz. Buna göre son 5 yılın en yüksek seviyesi 30 Aralık 2017 tarihinde 1 Euro – 23,6710 MXN ile görülmüştür. En düşük seviye ise 11 Mayıs 2013 tarihinde 1 Euro – 15,6918 MXN ile kaydedilmiştir.
Meksika pezosu kuru ise küresel piyasalarda MXN/TRY paritesi şeklinde gösterilmektedir. Kurun son 5 yıllık fiyat değişimlerine baktığımız zaman, oldukça dalgalı bir seyrin hakim olduğunu görüyoruz. Buna göre en yüksek seviye, 11 Nisan 2018 tarihinde 1 MXN – 0,2287 lira ile kaydedilmiştir. En düşük seviye ise 19 Haziran 2013 tarihinde 1 MXN – 0,1442 lira ile görülmüştür.
Kısaca Meksika Ekonomisi Hakkında Bilgiler
Meksika; 1,3 trilyon Amerikan doları GSYİH oranı ve 860 milyar Amerikan doları dış ticaret hacmi ile dünyanın en büyük 15. ekonomisidir. Latin Amerika'nın ise ikinci büyük ekonomisi konumundadır. Aynı zamanda Meksika, dünyanın en büyük 10. petrol üreticisidir. 1938 yılından 2014 yılına kadar yabancı şirketlerin, hidrokarbon arama – üretim alanında yatırım yapmaları yasaktı. Ardından anayasa değişikliğine gidildi ve yabancı şirketler, Meksika'da petrol sektörüne yatırım yapmaya başladı.
1998 yılında yürürlüğe giren NAFTA'nın etkisi ile Meksika'nın ABD ve Kanada'ya ticareti 3 kat artış göstermiştir. Böylece liberal ekonomiye sahip olmuştur. Buna karşın özel ve kamuya ait tekelleşmiş şirketlerin ülke ekonomisindeki ağırlığı nedeniyle rekabet ve üretkenlik kısıtlanmıştır. Ayrıca bu durum fiyatları arttıran ve hizmet kalitesini düşüren faktörlerdendir.
Devlet bünyesinde faaliyet gösteren Pemex, dünyanın en büyük 7. petrol şirketidir. 2014 yılından bu yana da yabancı şirketlerin petrol sektörüne girmesine izin verilmiştir. Petrol dışındaki sektörler ise inşaat, otomotiv ve makine sanayisidir. Hizmet sektörü; restoran işletmeciliği, perakendecilik ve turizmden oluşmaktadır. Buna karşın küresel ekonomik kriz ve H1N1 virüsü nedeniyle hizmet sektörünün geliri düşmüştür.
Meksika Ticari İlişkileri
Meksika'nın toplam ihracatı, 2015 yılında meydana gelen petrol düşüşlerinden etkilense bile 2014 yılına göre 32 milyar dolarlık bir artış göstermiştir ve 430 milyar dolar olarak kaydedilmiştir. Ülkenin toplam ihracatının büyük kısmı, imalat ürünlerinden oluşmaktadır. Ek olarak petrol ve ürünleri, meyve, gümüş, kahve ihracat içerisinde yer almaktadır.
Meksika'da ithalat ise 2015 yılında 2014 yılına göre 34 milyar dolar artmıştır ve 434 milyar dolara yükselmiştir. İthal edilen ürünlerin büyük kısmı ise otomobil ve uçak parçaları, tarım makineleri, elektrikli ürünlerdir.
Meksika, Dışişleri Bakanlığı tarafından 2016 – 2017 döneminde hedef ülkelerden biridir. İki ülke arasındaki ticaret, coğrafi uzaklık, nakliye masraflarının yüksek olması, bozulabilir ürünlerin taşınma zorluğu gibi nedenlerle düşük seviyelerdedir.